Babalar Günü

Resim
Bu sene 21 Haziran Pazar günü kutlanacak olan Babalar Gününün tarihçesine bakacak olursak: "Bir Amerikan İç Savaşı gazisinin kızı olan Sonora Smart Dodd, Anneler Günü gibi babaların da bir günü olması gerektiğini düşünmekteydi. Dodd'un babası annelerinin yokluğunda altı çocuğunu tek başına büyütmüştü. Babasının doğum günü olan 5 Haziran'ın Babalar Günü ilan edilmesi için çalışmalara başlamış ama bu çalışmalar o tarihe yetişemeyerek kutlamalar haziran ayının üçüncü pazar gününe ertelenmiştir. Babalar Günü ilk kez 19 Haziran 1910'da Washington'un Spokane şehrinde kutlanmıştır. 1924 yılında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Calvin Coolidge kutlamaları desteklemiş; ama resmi olarak Babalar Günü ilan etmemiştir. 1966 yılında ise o dönemin başkanı Lyndon Johnson, her yıl haziran ayının üçüncü pazarının Babalar Günü olarak kutlanacağını açıklayan bir bildiri yayımlamıştır. 1972 yılındaysa başkan Richard Nixon'ın imzasıyla Babalar Günü yasal olarak ABD'de resmi t
Yorum Gönder

Asimov'un "Üç Robot Yasası"

Ortaokul çağlarımda, doğum günümde, dayım bana bir kitap hediye etmişti. "Tanrılar ve İmparatorlar". Önceleri sıkıcı gelen kitap, daha sonra kurgusu ve akıcılığı ile beni sarmış ve yazarı Isaac Asimov'a beni hayran bırakmıştı. Sonra, sahaflarda, bu yazarın başka kitaplarını aramaya başladım ve "Ben Robot" kitabını buldum. Kitap, kısa robot hikayelerinden oluşuyordu ve tüm hikayelerin temeli "Üç Robot Yasası"na dayanıyordu. Bu yasalar şunlardır;

"...
1. Bir robot, bir insana zarar veremez; hatta etkisiz kalarak, insanın kendi kendine zarar vermesine de fırsat tanıyamaz.
2. Bir robot, birinci kuralla çelişkiye düşen türde emirler dışında, insan tarafından verilen emirlere kesinlikle uymak zorundadır.
3. Bir robot, birinci ve ikinci kuralla çelişkiye düşmeyecek tarzda, kendi varlığını da korumak zorundadır.

Robot-Bilim elkitabı
56.baskı, m.s.2058
..."
(Isaac Asimov'un 1983 yılında Deniz Kitaplar Yayınevi 'nden Türkçe olarak çıkan "Ben Robot" - I Robot kitabından birebir alınmıştır).

Yani robot, kendine zarar vermeden bu kuralları aşamaz. Yazarın I Robot (Ben Robot) kitabı bu olasılıklar ve etkileri üzerine yazılmış bir kitaptır.Robotların davranışlarını ve insanlarla ilişkilerini düzenlemek maksadı ile belirlenen ve hikayelerde, robotların pozitronik beyinlerine kazındığı söylenen bu temel kuralların aşılmasının, robotun fiziksel olarak zarar görmesi veya etkisiz kalması (kilitlenmesi) ile sonuçlanacağını ifade eder Asimov.
İşin tuhafı, bilim-kurgu kitaplarında bir kimyager tarafından tanımlanan bu kuralların, daha sonra tüm robotik bilimi tarafından kabul görmesidir.
Bu kurallar, insanların "dünyanın robotlar tarafından istilası" ya da "insanlığın robotlarca yok edilmesi" gibi yeniçağ korkularının ilacı olabilecek kurallar silsilesi olarak görülebilir.

Bunlar haricinde; Asimov'un daha sonraki kitaplarında eklediği "Sıfırıncı Yasa" - Zeroth Law vardır ki; bu kural sayesinde, sadece insana değil, insanlığa hizmet edilebilecek robotlar yapılması sağlanacaktır. (R Daneel Olivaw)

Sıfırıncı Yasa;
"...
Zeroth Law: "A robot may not harm humanity, or, by inaction, allow humanity to come to harm";
..."
Tercümesi;
"Bir robot, insanlığa zarar veremez; hatta etkisiz kalarak, insanlığın kendi kendine zarar vermesine de izin veremez."

Sıfırıncı Yasa 'nın ortaya çıkması ile diğer üç yasa ona göre revize edilmiştir.

Robotlar için bu yasaları kurgulayan Asimov, bunların insanlara uygulanabilirliği konusunda da kafa patlatmıştır. Ahlaki olarak doğru yönlendirmeler olabilecek bu yasaları, insanlar için bir adım öteye taşıyarak, kalabalık insan topluluklarının davranışlarını ve olası geleceğini hesaplayabilen, istatistik ve üst düzey matematik hesaplara dayanan "Psiko Tarih" bilimini kurgulayan yazar, bu sayede "Vakıf (Foundation) Serisi" olarak tüm dünyaca bilinen ve birçok ödül almış bestseller serisini oluşturmuştur.

Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Çernobil'de Maske taksak Sarı Humma'ya yakalanır mıyız?

Resim
     Corona (Covid-19) ortaya çıkıp ilk vakalar görülmeye başlayınca maske pazarına nur yağdı. Çok sayın ve fakat bir o kadar da çakal üreticiler ve satıcılar, fiyatları üçe, beşe, ona, elliye katlamaya, fahiş paralar istemeye başladılar. Millet de ne yapsın, üçüne beşine bakmadan bu fuhuşa partner olmak zorunda kaldı. Sonra CeHaPe'li belediyeler maskeleri toplu taşıma duraklarında ücretsiz dağıtmaya başlayınca sayın DEVLETimiz, "Bi dakka, tek DEVLET, düm tek tek, siz şe'apmayın biz hallederiz" deyip çok da güzel halletti sağolsun, varolsun. Önce parayla maske satışını yasakladı.  Ardından sayın Reyiz'imiz işe el atarak ve elini maskenin altına koyarak "Siz raad olun, 20-60 yaş aralığına, şahsımın elleriyle yerli ve milli maske göndereceğim" diyerek içimizi rahatlattı. Çünkü bu yaş sınırı dışında kalanlara zaten sokağa çıkmak yasak, maskeyi n'aapıcaklar di mi?  Sonra da bu maskeleri " PTT (Telefonu ve Telgrafı gidip, Postası kalan yadigâr) aracı
Devamı

Spore

Resim
Güzel bir Electronic Arts (EA) ve Maxis oyunu. Yaratığınızın geçmesi gereken 5 seviyeden oluşur; 1) Cell Stage : hücre evresi 2) Creature Stage : yaratık evresi 3) Tribal Stage : kabile evresi 4) Civilization Stage : uygarlık evresi 5) Space Stage : uzay evresi Bu evreler haricinde bir de yaratım/tasarım (creation) bölümü vardır ki oyuna lezzet katandır. Bu fasilite ile şunları tasarlayabilirsiniz; Hücre ve yaratıklar, yaratıkların evrelere özgü kıyafetleri, hatta ve hatta o yaratık topluluğu için ulusal marş! Binalar (konut, eğlence yeri ve fabrikalar) Kara, deniz, hava taşıtları ve uzay gemileri Oyunu ilk yüklediğinizde bahsedilen 5 evreden birini seçip oynayamazsınız. Önce, ilk yaratığınız ile hücre evresinden başlayıp evrile evrile uzay evresine ulaşmanız gerekir. bundan sonra bu evrelerin hepsi oyuna açılır ve yeni oyunlara istediğiniz bir evreden başlayabilirsiniz. Ancak, böyle yaptığınız zaman, ırkınıza özgü olan ve size düşmanlarınıza karşı üstünlük ve
Devamı